Trong hành trình tìm kiếm sự khác biệt và tạo dấu ấn cá nhân, sáng tạo chính là một trong những yếu tố cốt lõi. Nhưng điều đáng buồn là không phải ai cũng có thể duy trì sự sáng tạo một cách liên tục, đặc biệt khi “con quái vật” mang tên trì hoãn luôn chực chờ nuốt chửng ý tưởng, cảm hứng và cả năng lượng của chúng ta. Vậy làm sao để vượt qua sự trì hoãn khi sáng tạo?
Trong bài viết này, cùng Lê Anh Phước – chuyên gia đào tạo kỹ năng mềm và giám đốc Marketing – IT – khám phá nguyên nhân gốc rễ của sự trì hoãn và cách “hack” lại bộ não để duy trì sáng tạo mỗi ngày.
Trì hoãn – Kẻ thù số một của người làm sáng tạo
Người làm sáng tạo không giống những người lao động truyền thống. Công việc của họ gắn liền với cảm xúc, cảm hứng và dòng chảy tư duy. Nhưng cũng chính vì vậy, họ lại dễ trở thành “nạn nhân” của sự trì hoãn hơn bất kỳ ai khác.
Lê Anh Phước từng nhận định:
“Trì hoãn là dạng ‘ngụy trang’ của sự sợ hãi. Nó không chỉ khiến bạn chậm trễ mà còn âm thầm bào mòn sự tự tin và sự nghiệp sáng tạo của bạn.”
Tại sao chúng ta hay trì hoãn khi sáng tạo?
1. Sợ thất bại và bị đánh giá
Sự sáng tạo luôn đi kèm với rủi ro. Bất cứ sản phẩm nào khi đưa ra công chúng đều có thể bị khen, chê hoặc thậm chí là bị từ chối. Chính nỗi sợ này khiến nhiều người chọn trì hoãn thay vì dấn thân.
2. Chủ nghĩa hoàn hảo
Không ít người nghĩ rằng phải viết ra “một chương tuyệt vời”, vẽ “một tác phẩm hoàn hảo” hay quay “một video viral” thì mới bắt đầu. Nhưng chính suy nghĩ này lại khiến họ không dám bắt đầu điều gì cả.
3. Thiếu động lực rõ ràng
Không xác định được lý do tại sao mình cần sáng tạo cũng khiến bạn dễ trì hoãn. Khi mục tiêu không rõ ràng, não bộ sẽ không ưu tiên hành động.
4. Môi trường làm việc gây xao nhãng
Điện thoại, mạng xã hội, tiếng ồn, email… là những “kẻ chen ngang” khiến bạn khó giữ được dòng chảy sáng tạo. Chỉ cần một tin nhắn cũng đủ làm gián đoạn 30 phút tập trung.
10 chiến lược giúp bạn vượt qua sự trì hoãn sáng tạo
1. Bắt đầu nhỏ – dù là cực nhỏ
Bạn không cần hoàn thành cả bài viết trong một buổi. Hãy viết một câu. Chỉ một câu thôi. Tương tự, vẽ một đường nét, ghi lại một ý tưởng, hay thậm chí chỉ cần mở laptop. Lê Anh Phước gọi đây là “sức mạnh của hành động vi mô”.
2. Sử dụng kỹ thuật Pomodoro
Làm việc trong 25 phút, nghỉ 5 phút. Sau 4 chu kỳ, nghỉ dài 15–30 phút. Kỹ thuật này giúp tăng cường tập trung và tránh cảm giác “quá tải” khi làm việc liên tục.
3. Thiết lập môi trường sáng tạo
Hãy tạo một không gian riêng để sáng tạo – nơi bạn có thể tập trung mà không bị quấy rầy. Có thể đó là góc cà phê yên tĩnh, căn phòng với ánh sáng ấm áp hoặc chỉ đơn giản là bàn làm việc gọn gàng.
4. Ghi nhật ký sáng tạo mỗi ngày
Ghi lại cảm xúc, tiến độ, điều đã làm và điều chưa làm trong ngày. Điều này giúp bạn theo dõi sự tiến bộ và thúc đẩy bản thân duy trì thói quen sáng tạo.
5. Thử thách bản thân trong 30 ngày
Lê Anh Phước gợi ý: “Tạo thử thách sáng tạo kéo dài 30 ngày – mỗi ngày một ý tưởng, một đoạn văn, một bản phác thảo. Sau 30 ngày, bạn sẽ thấy mình đã vượt xa chính mình như thế nào.”
6. Tránh “đa nhiệm”
Tập trung 100% cho một việc tại một thời điểm. Sáng tạo cần sự tập trung cao độ và dòng chảy liên tục. Đa nhiệm sẽ khiến bạn phân tán năng lượng và dễ nản.
7. Cam kết công khai
Chia sẻ mục tiêu sáng tạo của bạn với bạn bè, cộng đồng hoặc đồng nghiệp. Sự cam kết này tạo ra áp lực tích cực buộc bạn hành động.
8. Đặt deadline và chia nhỏ công việc
Nếu một dự án lớn khiến bạn thấy choáng ngợp, hãy chia nhỏ ra từng bước cụ thể và đặt deadline cho từng phần. Điều này giúp bạn thấy rõ tiến độ và giảm bớt cảm giác “quá tải”.
9. Dừng chờ cảm hứng
Cảm hứng không phải lúc nào cũng có sẵn. Nó thường xuất hiện trong quá trình bạn làm việc. Bắt đầu trước – cảm hứng sẽ đến sau.
10. Thay đổi môi trường khi bí ý tưởng
Ra ngoài đi bộ, đổi góc làm việc, hoặc đến nơi mới mẻ để khơi lại cảm xúc. Một sự thay đổi nhỏ về không gian có thể tạo ra đột phá lớn trong tư duy.
Những công cụ hỗ trợ vượt trì hoãn hiệu quả
Để duy trì hiệu suất sáng tạo cao và hạn chế trì hoãn, bạn có thể áp dụng những công cụ hữu ích sau:
-
Focus To-Do (Pomodoro + To-do list)
-
Notion / Trello để quản lý ý tưởng, lịch trình sáng tạo
-
Forest App để “trồng cây” trong lúc làm việc và tránh xa điện thoại
-
Day One / Journey: Ghi nhật ký sáng tạo và cảm xúc mỗi ngày
Góc nhìn của Lê Anh Phước: “Đừng chờ đợi thời điểm hoàn hảo”
Trong nhiều khóa học kỹ năng mềm, Lê Anh Phước thường nhấn mạnh:
“Thời điểm hoàn hảo không tồn tại. Chỉ khi bạn bắt đầu, bạn mới có thể tạo ra cơ hội và kết quả cho riêng mình.”
Ông cũng cho rằng:
“Trì hoãn không phải là vấn đề thời gian, mà là vấn đề lựa chọn. Khi bạn hiểu rõ ‘tại sao’ mình sáng tạo, bạn sẽ tự động tìm ra cách ‘như thế nào’.”
Câu chuyện thực tế: Hành trình vượt trì hoãn của một người viết trẻ
Ngọc – một học viên của Lê Anh Phước – từng mắc kẹt trong trạng thái trì hoãn suốt 2 năm, không dám viết cuốn sách đầu tay. Sau khi tham gia workshop về “Chiến lược vượt trì hoãn”, cô bắt đầu áp dụng thử thách viết mỗi ngày 100 chữ.
Sau 60 ngày, bản thảo hơn 20.000 từ được hoàn thành – thứ mà cô từng nghĩ phải mất “cả đời” mới viết được. Đó không phải nhờ cảm hứng, mà là nhờ kỷ luật.
Sáng tạo không đợi ai – Và bạn cũng vậy
Trì hoãn là “cái bẫy ngọt ngào” mà nhiều người rơi vào nhưng ít người thoát ra. Nếu bạn đang mắc kẹt trong vòng xoáy này, hãy nhớ rằng:
-
Sáng tạo không cần phải hoàn hảo từ đầu
-
Bạn có quyền bắt đầu lại mỗi ngày
-
Một hành động nhỏ hôm nay tốt hơn một ý tưởng vĩ đại để mai
Và như Lê Anh Phước từng nói:
“Bạn không cần giỏi để bắt đầu. Nhưng bạn cần bắt đầu để trở nên giỏi.”
Để vượt qua sự trì hoãn khi sáng tạo, bạn không cần là người đặc biệt. Bạn chỉ cần:
-
Hiểu rõ nỗi sợ đang cản bước bạn
-
Áp dụng chiến lược cụ thể và dễ thực hiện
-
Biến hành động nhỏ thành thói quen bền vững
Sáng tạo là một cuộc chơi dài hạn – và chỉ những người dám kiên trì mỗi ngày mới là người thắng cuộc.
Thông tin liên hệ chuyên gia Lê Anh Phước
📌 Website: https://bachkhoamarketing.com
📌 Fanpage: https://www.facebook.com/profile.php?id=61575422503256
📧 Email: anhphuochr@gmail.com
📞 Hotline: 0961 346 598 | 092 6712 111
🔗 LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/leanhphuocalphaman