Lê Anh Phước – Kỹ Năng Thuyết Trình Cho Người Mới Bắt Đầu

Bạn run rẩy khi đứng trước đám đông? Bạn cảm thấy lúng túng khi phải thuyết trình trong các cuộc họp hay lớp học? Đừng lo, bạn không hề đơn độc! Thực tế, kỹ năng thuyết trình không phải là món quà thiên bẩm – nó là một kỹ năng có thể rèn luyện được. Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong vai trò chuyên gia đào tạo và giám đốc Marketing, anh Lê Anh Phước đã giúp hàng ngàn người tự tin chinh phục sân khấu – dù là người mới bắt đầu.

Trong bài viết này, bạn sẽ được hướng dẫn cụ thể từng bước để cải thiện khả năng thuyết trình – từ việc chuẩn bị đến cách xử lý tình huống khó. Tất cả đều dựa trên góc nhìn thực chiến và những bài học xương máu của một chuyên gia thuyết trình hàng đầu Việt Nam.

1. Hiểu đúng về thuyết trình – Người mới bắt đầu nên chuẩn bị tâm thế gì?

1.1. Thuyết trình không phải là “trình diễn hoàn hảo”, mà là “giao tiếp có mục tiêu”

Người mới thường nghĩ: phải nói hay, phải không mắc lỗi, phải được vỗ tay. Thực tế, một bài thuyết trình tốt là bài nói giúp người nghe hiểu điều bạn muốn truyền đạt và muốn làm điều bạn đề xuất. Mục tiêu không nằm ở bạn – mà nằm ở người nghe.

“Khi bạn đặt trọng tâm vào khán giả thay vì vào bản thân, bạn sẽ bớt lo lắng và nói tự nhiên hơn.” – Lê Anh Phước

1.2. Tâm lý người mới bắt đầu – sợ sai, sợ nói dở, sợ bị đánh giá

• Đây là phản ứng hoàn toàn bình thường. Ngay cả chuyên gia cũng từng trải qua.
• Vấn đề không nằm ở việc bạn có run hay không, mà là bạn có chuẩn bị đủ hay chưa.

1.3. Ba tâm thế nền tảng để bắt đầu

1. Tâm thế chia sẻ: Đừng cố “thuyết phục”, hãy chia sẻ thật lòng điều bạn biết và tin tưởng.
2. Tâm thế học hỏi: Mỗi lần thuyết trình là một cơ hội để học, không phải để chứng minh bản thân.
3. Tâm thế người dẫn đường: Bạn đang dắt người nghe qua một hành trình – đừng làm “người nói”, hãy làm “người dẫn”.

1.4. Một niềm tin quan trọng

“Không ai sinh ra đã giỏi thuyết trình. Nhưng ai cũng có thể giỏi – nếu chịu luyện tập đúng cách.”
– Lê Anh Phước, chuyên gia thuyết trình – giám đốc Marketing IT

2. 5 Bước Chuẩn Bị Thuyết Trình Hiệu Quả – Gợi Ý Từ Chuyên Gia Lê Anh Phước

Bước 1: Xác định rõ mục tiêu thuyết trình

Trước khi viết nội dung, hãy trả lời:

• Tôi muốn người nghe hiểu gì?
• Tôi muốn họ nhớ điều gì?
• Tôi muốn họ làm gì sau buổi thuyết trình?

Mục tiêu càng rõ thì bài thuyết trình càng tập trung. Ví dụ:

• Thuyết phục khách hàng chọn sản phẩm → Tập trung lợi ích, case thực tế
• Giới thiệu ý tưởng → Tập trung vấn đề – giải pháp – lợi ích

Bước 2: Phác họa chân dung khán giả

Một lỗi phổ biến của người mới là… viết bài cho chính mình, không phải cho người nghe.

Hãy trả lời các câu hỏi:

• Khán giả là ai? (Tuổi, nghề nghiệp, vai trò)
• Mức độ hiểu biết của họ về chủ đề?
• Họ quan tâm điều gì nhất?

“Bạn càng hiểu người nghe, thông điệp của bạn càng trúng đích.” – Lê Anh Phước

Bước 3: Xây dựng bố cục 3 phần rõ ràng

Mỗi bài thuyết trình nên có cấu trúc 3 phần:

1. Mở đầu: Gây chú ý – giới thiệu mục tiêu
2. Nội dung chính: Trình bày 2–3 ý chính, mỗi ý kèm ví dụ cụ thể
3. Kết luận: Tóm tắt – nhấn mạnh – kêu gọi hành động

Mẹo: Với mỗi phần, chỉ nên có 1 thông điệp chính, giúp người nghe dễ nhớ.

Bước 4: Chuẩn bị slide hỗ trợ, không thay thế

• Không nhiều chữ: Slide là hỗ trợ, không phải bản đọc
• Nhiều hình ảnh – ít chữ – rõ điểm nhấn
• Dùng font lớn, tối thiểu 28pt
• Tránh hiệu ứng rối mắt

“1 phút – 1 slide – 1 thông điệp.” – nguyên tắc slide chuẩn từ Lê Anh Phước

Bước 5: Luyện tập đúng cách

• Luyện nói thành tiếng, không chỉ đọc trong đầu
• Quay video lại để tự xem biểu cảm, tốc độ, ngôn ngữ cơ thể
• Nếu run, hãy luyện mở đầu 10 lần – vì khởi đầu mượt mà sẽ kéo theo phần còn lại

Checklist trước khi trình bày:

• ✔ Nắm chắc nội dung
• ✔ Đọc slide mà không cần nhìn
• ✔ Chuẩn bị trước 1–2 câu đệm nếu quên ý

3. Các Kỹ Năng Thuyết Trình Quan Trọng Nhất Với Người Mới Bắt Đầu

3.1. Kỹ năng mở đầu thu hút

Người nghe quyết định có tiếp tục lắng nghe hay không chỉ trong 30 giây đầu tiên. Vì vậy, đừng bắt đầu bằng những câu nhàm chán như:

“Em xin phép trình bày bài thuyết trình về…”

Thay vào đó, hãy thử:

• Kể một câu chuyện ngắn liên quan đến chủ đề
• Đưa ra một câu hỏi gợi suy nghĩ
• Nêu một con số bất ngờ hoặc nghịch lý

 Ví dụ: “90% nhân viên nghỉ việc không phải vì lương, mà vì… người quản lý.”

“Nếu mở đầu là chiếc móc treo, thì bạn cần một chiếc móc đủ mạnh để ‘treo’ sự chú ý của người nghe ngay từ phút đầu.” – Lê Anh Phước

3.2. Kỹ năng sử dụng ngôn ngữ cơ thể

Dù lời nói quan trọng, ngôn ngữ cơ thể chiếm tới 55% hiệu quả giao tiếp (theo nghiên cứu của Mehrabian).

Người mới cần lưu ý:

• Đứng vững, tự tin, không lắc chân hoặc ngả người ra sau
• Giao tiếp bằng mắt: Không nhìn chăm chăm vào slide hay giấy
• Dùng tay diễn đạt tự nhiên, tránh gồng hoặc thụ động

Mẹo nhỏ: Khi chuyển ý, bước nhẹ sang một bên → tạo cảm giác liền mạch, tự nhiên.

3.3. Kỹ năng điều chỉnh giọng nói

Giọng đều đều khiến người nghe buồn ngủ. Giọng nói cần:

• Lên – xuống hợp lý để tạo điểm nhấn
• Ngắt nghỉ đúng lúc để người nghe kịp tiếp thu
• Tốc độ vừa phải: trung bình 100–120 từ/phút là dễ tiếp nhận nhất

Mẹo chuyên gia:

• Tập đọc bài báo mỗi ngày, vừa đọc vừa ghi âm → sau đó nghe lại để điều chỉnh ngữ điệu, tốc độ.

3.4. Kỹ năng chuyển đoạn linh hoạt

Người mới hay bị khựng giữa các phần. Để mượt mà hơn:

• Dùng cụm từ chuyển tiếp.

 “Tiếp theo, một yếu tố cũng rất quan trọng là…”

 “Sau khi hiểu về A, chúng ta hãy cùng đến với B…”

• Dùng câu hỏi để mở ý mới:

“Vậy làm sao để xử lý tình huống đó một cách khéo léo?”

3.5. Kỹ năng kết thúc ấn tượng

Kết thúc là cơ hội “chốt đơn” tư duy người nghe. Tuyệt đối không nói:

“Bài thuyết trình của em đến đây là hết. Em xin cảm ơn.”

Thay vào đó:

• Tóm tắt lại 1–2 ý chính
• Đưa ra lời kêu gọi hành động cụ thể
• Kết thúc bằng một câu quote ấn tượng hoặc thông điệp cá nhân

Ví dụ:

“Không cần nói hay – chỉ cần nói thật. Khi bạn truyền cảm hứng từ trải nghiệm của mình, đó mới là thuyết trình thực sự.”

4. Các Lỗi Phổ Biến Người Mới Thường Mắc Phải Và Cách Khắc Phục

Lỗi 1: Đọc slide từ đầu đến cuối

Vì sao sai?
Slide chỉ nên là gợi ý – không phải bản thảo. Khi bạn đọc y nguyên nội dung, khán giả mất hứng thú vì… họ có thể tự đọc.

Cách khắc phục:

• Thiết kế slide thật ngắn gọn: mỗi slide chỉ truyền một ý
• Dùng gạch đầu dòng – không viết nguyên đoạn văn
• Tập luyện nói dựa trên slide, chứ không phụ thuộc vào slide

Lỗi 2: Nói quá nhanh do căng thẳng

Hệ quả:
Người nghe không theo kịp, bạn dễ hụt hơi, mất mạch trình bày.

Cách khắc phục:

• Trước khi bắt đầu, hít sâu – thở chậm – mỉm cười
• Chèn nhịp nghỉ sau mỗi ý chính → giúp bạn bình tĩnh, khán giả cũng dễ hiểu hơn
• Gắn sticker nhỏ trên laptop ghi: “Chậm lại – rõ ràng – tự tin”

Lỗi 3: Dùng nhiều từ đệm (à, ừm, kiểu như…)

Vì sao ảnh hưởng?

Từ đệm khiến bạn mất điểm chuyên nghiệp và làm loãng thông điệp.

Cách khắc phục:

• Ghi âm lại khi luyện tập, đếm số lần dùng từ đệm
• Khi sắp nói “ừm”, hãy im lặng 1 nhịp – im lặng tốt hơn từ đệm
• Tập thói quen ngắt nghỉ có chủ đích thay vì lấp khoảng trống

Lỗi 4: Lạc đề – nói lan man

Nguyên nhân:
Không xác định rõ mục tiêu hoặc không có dàn ý cụ thể.

Cách khắc phục:

• Chuẩn bị mindmap nội dung trước khi viết bài
• Luôn quay lại với câu hỏi: “Điều này giúp ích gì cho người nghe?”
• Tập luyện nhiều lần với đồng hồ – mỗi phần nói đúng thời lượng đã định

Lỗi 5: Kết thúc nhạt nhòa

Dấu hiệu:
“Vậy thôi, em xin hết”, hoặc “Hết rồi ạ…” – khiến người nghe hụt hẫng.

Cách khắc phục:

• Chuẩn bị trước một thông điệp chốt mạnh mẽ
• Lặp lại 1–2 ý chính để khắc sâu vào trí nhớ
• Dùng câu kết kiểu:

 “Điều tôi mong muốn nhất sau buổi chia sẻ này là…”

“Thuyết trình không phải cuộc thi hùng biện. Bạn không cần nói hoa mỹ – bạn cần nói đúng và có giá trị.”
– Lê Anh Phước

5. Bí Quyết Thuyết Trình Từ Chuyên Gia Lê Anh Phước – Giám Đốc Marketing IT

5.1. Hãy là chính bạn – đừng cố “diễn”

Nhiều người mới bắt đầu cố gắng bắt chước thần thái, giọng điệu của các diễn giả nổi tiếng. Nhưng điều đó dễ tạo cảm giác gượng gạo, thiếu tự nhiên.

Gợi ý từ chuyên gia:

“Thuyết trình không phải là diễn xuất. Khán giả tin vào sự chân thật hơn là sự hoàn hảo.”
– Lê Anh Phước

Cách áp dụng:

• Sử dụng từ ngữ phù hợp với cá tính và hoàn cảnh của bạn
• Nếu hồi hộp, hãy chia sẻ cảm xúc thật để kết nối
• Đừng cố ép mình nói những điều bạn không hiểu rõ

5.2. Biến thuyết trình thành cuộc trò chuyện

Thay vì độc thoại, hãy tạo tương tác:

• Đặt câu hỏi mở đầu: “Bạn đã bao giờ…?”
• Gợi ý người nghe giơ tay, trả lời, suy nghĩ
• Thỉnh thoảng nhắc tên người nghe (nếu có thể)

Tại sao hiệu quả?

• Tăng sự chú ý, giảm cảm giác “ngồi nghe thụ động”
• Bạn cũng cảm thấy thoải mái hơn như đang trò chuyện bình thường

5.3. Tận dụng sức mạnh kể chuyện

Một câu chuyện thật (dù nhỏ) tạo cảm xúc mạnh hơn 10 slide dữ liệu.

Chuyên gia chia sẻ:

“Khi bạn kể một trải nghiệm cá nhân, người nghe sẽ không chỉ nghe bằng tai – mà bằng cảm xúc.” – Lê Anh Phước

Ứng dụng:

• Trước mỗi ý chính, hãy tìm một ví dụ hoặc tình huống thực tế
• Dẫn dắt bằng một câu chuyện thay vì liệt kê thông tin

5.4. Ghi nhớ – Không có bài thuyết trình nào hoàn hảo

Ngay cả diễn giả kỳ cựu cũng từng:

• Quên ý
• Lắp bắp
• Lỡ slide

Quan trọng là gì?

• Biết chuyển tiếp mượt mà
• Không xin lỗi quá nhiều (sẽ làm mất mạch)
• Luôn giữ bình tĩnh và thái độ tích cực

Gợi ý chuyên gia:

• Luôn chuẩn bị 1–2 câu “câu đệm” dự phòng
  Ví dụ: “Đây là phần tôi rất mong muốn chia sẻ nhất…” hoặc “Chúng ta sẽ quay lại chi tiết này ngay sau đây.”

5.5. Không luyện tập = Tự đào mồ

Câu nói nổi tiếng của anh Phước:

“Người thành công không nói hay hơn bạn – họ chỉ luyện tập nhiều hơn bạn.”

Cách luyện hiệu quả:

• Tập từng đoạn nhỏ → ghép lại
• Quay video lại → xem kỹ ngôn ngữ cơ thể
• Luyện tập nhiều lần mở đầu và kết thúc → giúp tự tin hơn khi bắt đầu và kết thúc ấn tượng

6. Gợi Ý Bài Tập Luyện Thuyết Trình Hàng Ngày

Thuyết trình giỏi không đến từ vài khóa học, mà đến từ thói quen rèn luyện liên tục. Dưới đây là các bài tập đơn giản bạn có thể thực hiện mỗi ngày để tiến bộ rõ rệt chỉ sau 2–3 tuần.

6.1. Bài tập “1 chủ đề – 3 phút”

Mục tiêu: Rèn khả năng nói tự nhiên, mạch lạc

Cách làm:

• Chọn 1 chủ đề bất kỳ mỗi ngày (càng đời thường càng tốt): ví dụ “Tại sao tôi thích đọc sách”, “Cốc cà phê sáng nay của tôi”, “Một người tôi ngưỡng mộ”
• Đặt đồng hồ 3 phút
• Tập nói thành tiếng, không dùng giấy, không nhìn màn hình
• Tự quay lại video hoặc ghi âm

Ghi chú: Mỗi tuần nghe lại 1–2 lần để tự đánh giá: nói có rõ ý không? Có lặp từ không? Có dùng từ đệm không?

6.2. Bài tập “Mở đầu ấn tượng”

Mục tiêu: Rèn kỹ năng gây chú ý ngay từ đầu

Cách làm:

• Mỗi ngày viết và nói thử 3 cách mở đầu khác nhau cho 1 chủ đề
• Ví dụ với chủ đề “Làm việc nhóm”:
  1. Kể chuyện: “Tuần trước, nhóm tôi cãi nhau vì một điều không ai ngờ tới…”
  2. Đặt câu hỏi: “Bạn đã từng mệt mỏi vì làm việc nhóm chưa?”
  3. Nêu số liệu: “Theo Harvard, 75% thất bại trong dự án đến từ làm việc nhóm yếu”

Ghi chú: So sánh và chọn cách hiệu quả nhất

6.3. Bài tập “Không từ đệm”

Mục tiêu: Loại bỏ thói quen “ừm, à, kiểu như…”

Cách làm:

• Ghi âm một đoạn thuyết trình ngắn (2 phút)
• Nghe lại và đếm số từ đệm
• Lặp lại bài nói đó nhưng thay từ đệm bằng ngắt nghỉ nhẹ

Mẹo chuyên gia: Cứ im lặng 1 giây thay vì chèn “ừm” – sẽ khiến bạn nghe có vẻ sâu sắc hơn

6.4. Bài tập luyện ánh mắt và cử chỉ

Mục tiêu: Điều chỉnh ngôn ngữ cơ thể cho tự tin và phù hợp

Cách làm:

• Đứng trước gương 5 phút mỗi ngày
• Tập nói một đoạn ngắn và:
  
  • Giữ ánh mắt hướng về phía trước
  • Không gập người hay khoanh tay
  • Dùng tay nhấn nhá đúng chỗ

Biến thể nâng cao: Ghi hình lại, xem và điều chỉnh từng động tác nhỏ

6.5. Tham gia nói chuyện thật – càng nhiều càng tốt

Mục tiêu: Biến kỹ năng thành phản xạ

Cách làm:

• Tận dụng mọi cơ hội được nói: họp nhóm, chia sẻ trong lớp học, thảo luận trong team
• Xung phong trình bày trong các buổi training nội bộ
• Đăng ký các CLB Toastmasters hoặc nhóm kỹ năng mềm

“Chờ đến khi tự tin mới dám nói trước đám đông là điều không bao giờ xảy ra. Hãy nói, rồi bạn sẽ tự tin.”
– Lê Anh Phước

Kết luận

Thuyết trình không còn là kỹ năng “có thì tốt, không có cũng chẳng sao” – mà là một lợi thế cạnh tranh thiết yếu trong công việc và cuộc sống hiện đại. Với người mới bắt đầu, nỗi sợ đứng trước đám đông là điều rất bình thường. Nhưng nếu bạn biết cách chuẩn bị đúng, luyện tập đều và ứng dụng linh hoạt những kỹ thuật được chia sẻ từ các chuyên gia, bạn hoàn toàn có thể chuyển nỗi sợ thành sức mạnh.

Điều quan trọng không phải là bạn bắt đầu ở đâu, mà là bạn có dám bắt đầu hay không.

Hãy nhớ:

“Một bài thuyết trình xuất sắc không đến từ may mắn, mà đến từ sự luyện tập có chiến lược và niềm tin vào giá trị bản thân.”

– Lê Anh Phước

Và bạn không cần đi một mình trên hành trình đó – hãy để người có kinh nghiệm đồng hành cùng bạn.

Lời kêu gọi hành động

Nếu bạn:

• Vẫn còn run mỗi khi phải đứng nói trước nhóm
  
• Muốn cải thiện khả năng giao tiếp – nói đúng, nói hay, nói thuyết phục
  
• Đang chuẩn bị cho một bài thuyết trình quan trọng trong học tập hay công việc
  
• Hoặc đơn giản là bạn muốn bước ra khỏi vùng an toàn và chinh phục nỗi sợ của chính mình
  

Thì đừng trì hoãn.

Hãy bắt đầu hành trình luyện tập NGAY HÔM NAY – và nếu bạn cần người hướng dẫn sát cánh, hãy để Chuyên gia Lê Anh Phước – Giám đốc Marketing IT, người đã đồng hành cùng hơn 15.000 học viên, giúp bạn rút ngắn thời gian, tránh sai lầm và tìm ra phong cách thuyết trình riêng của chính mình.

LIÊN HỆ

Đăng ký đào tạo hoặc nhận tư vấn tại: Bách Khoa Marketing hoặc Alphalife Việt Nam

Hotline: 0961 346 598 hoặc 092 6712 111

Fanpage: Anh Phước HR

Gmail: anhphuochr@gmail.com