Trong thời đại công nghệ và tốc độ, con người ngày càng mất đi thói quen lắng nghe. Mỗi cuộc trò chuyện trở nên vội vã, thiếu chiều sâu và dễ dẫn đến hiểu lầm. Nhưng trong thế giới giao tiếp chuyên nghiệp, lắng nghe chủ động (active listening) không chỉ là kỹ năng mềm đơn thuần – đó là một nghệ thuật cần được rèn luyện. Theo Lê Anh Phước, chuyên gia giao tiếp và giám đốc marketing IT, lắng nghe chủ động là “chiếc chìa khóa vàng” mở ra cánh cửa kết nối giữa con người với con người, giữa lãnh đạo với nhân viên, giữa doanh nghiệp với khách hàng.
Lắng nghe chủ động là gì?
Lắng nghe chủ động là việc bạn chủ động tập trung toàn bộ sự chú ý vào người đang nói, không chỉ nghe bằng tai mà còn cảm nhận bằng mắt, trái tim và tư duy. Khác với việc chỉ ngồi yên và chờ người khác nói xong để phản hồi, lắng nghe chủ động yêu cầu sự tương tác, xác nhận, phản hồi và đặt câu hỏi phù hợp.
Lê Anh Phước nhận định: “Khi bạn thực sự lắng nghe, bạn không chỉ nghe lời nói – bạn nghe cả cảm xúc, giá trị và mong muốn ẩn sau lời nói đó.”
Vì sao lắng nghe chủ động là bí quyết giao tiếp hiệu quả?
-
Tăng sự thấu hiểu và giảm hiểu lầm
Khi bạn lắng nghe một cách chủ động, bạn hiểu được ý định thực sự của người nói. Điều này giúp hạn chế những suy đoán sai lệch và mâu thuẫn không đáng có. -
Tạo cảm giác được tôn trọng
Mỗi người đều muốn được lắng nghe. Khi bạn dành sự chú tâm thực sự, người đối diện sẽ cảm thấy giá trị và được tôn trọng, từ đó mối quan hệ trở nên gần gũi và chân thành hơn. -
Nâng cao khả năng lãnh đạo
Một nhà lãnh đạo giỏi không phải là người nói nhiều, mà là người biết lắng nghe sâu sắc để đưa ra những quyết định đúng đắn. Theo Lê Anh Phước, đây là năng lực không thể thiếu của những người đứng đầu trong thời đại mới. -
Tăng khả năng thương lượng và thuyết phục
Trong quá trình đàm phán hay tư vấn khách hàng, lắng nghe chủ động giúp bạn hiểu rõ nhu cầu thật sự của đối phương, từ đó đưa ra lời đề nghị phù hợp và chốt vấn đề hiệu quả hơn.
5 bước rèn luyện kỹ năng lắng nghe chủ động
1. Tập trung toàn bộ sự chú ý
Đừng nhìn điện thoại, máy tính hay phân tâm bởi những việc khác. Hãy nhìn vào mắt người nói, gật đầu nhẹ khi cần thiết và giữ thái độ nghiêm túc để thể hiện rằng bạn đang hiện diện hoàn toàn trong cuộc trò chuyện.
2. Thể hiện bằng ngôn ngữ cơ thể
Một ánh mắt chân thành, một cái gật đầu đúng lúc, hoặc nét mặt đồng cảm… là những dấu hiệu giúp người nói biết rằng bạn đang thực sự quan tâm. Theo Lê Anh Phước, “ngôn ngữ cơ thể chiếm tới 55% hiệu quả giao tiếp”, vì vậy hãy để ngôn ngữ không lời hỗ trợ bạn truyền tải sự lắng nghe.
3. Đừng ngắt lời hay phán xét
Khi người khác đang chia sẻ, hãy kiềm chế phản ứng như ngắt lời, phủ định, hoặc đưa ra lời khuyên ngay lập tức. Việc đó sẽ khiến họ cảm thấy không được tôn trọng và dễ rơi vào trạng thái phòng thủ.
4. Đặt câu hỏi mở để hiểu sâu hơn
Thay vì hỏi “Có đúng không?”, hãy hỏi “Vì sao bạn lại nghĩ như vậy?” hoặc “Bạn có thể chia sẻ thêm về điều đó không?”. Những câu hỏi mở giúp khơi gợi suy nghĩ và tạo không gian cho đối phương bộc lộ thêm.
5. Diễn giải lại để xác nhận
Khi cuộc trò chuyện kết thúc, bạn nên tóm tắt hoặc lặp lại những gì mình nghe được: “Nếu tôi hiểu đúng, bạn đang muốn nói rằng…”. Đây là bước giúp xác nhận thông tin chính xác, tránh hiểu sai và tăng sự tin cậy.
Những lỗi phổ biến khi không lắng nghe chủ động
-
Ngắt lời giữa chừng hoặc chen ngang
-
Luôn nghĩ đến việc trả lời thay vì nghe trọn vẹn
-
Áp đặt ý kiến cá nhân và đánh giá quá nhanh
-
Giả vờ lắng nghe để tỏ ra lịch sự
Những lỗi này khiến giao tiếp trở nên nặng nề, thiếu kết nối và dễ gây mâu thuẫn. Nếu bạn muốn trở thành người giao tiếp hiệu quả, hãy học cách kiềm chế cái tôi và rèn luyện sự lắng nghe từ bên trong.
Câu chuyện thành công: “Một phút lắng nghe – thay đổi cả cuộc họp”
Lê Anh Phước từng chia sẻ về một buổi họp tưởng chừng bế tắc khi cả đội ngũ đều phản đối ý tưởng mới của anh. Thay vì phản bác, anh im lặng 5 phút để mọi người trình bày hết suy nghĩ. Sau khi lắng nghe, anh chỉ hỏi: “Nếu bạn là tôi, bạn sẽ điều chỉnh như thế nào để phù hợp hơn?”. Chính sự chuyển hướng từ phản bác sang lắng nghe đã giúp buổi họp chuyển bại thành thắng, mở ra một hướng đi chung mà cả tập thể đều đồng thuận.
Lê Anh Phước – Người truyền cảm hứng về giao tiếp hiệu quả
Không chỉ là một giám đốc marketing, Lê Anh Phước còn là người đứng sau hàng chục chương trình đào tạo kỹ năng giao tiếp nội bộ cho doanh nghiệp. Anh nhấn mạnh rằng: “Giao tiếp không chỉ là nói, mà là lắng nghe – để kết nối, để thấu hiểu và để xây dựng những mối quan hệ lâu dài.”
Kết luận
Giao tiếp hiệu quả không đến từ khả năng nói nhiều, mà đến từ khả năng lắng nghe sâu sắc. Lắng nghe chủ động không chỉ là kỹ năng – đó là nghệ thuật cần thực hành mỗi ngày. Nếu bạn đang muốn cải thiện kỹ năng giao tiếp, phát triển sự nghiệp, hay đơn giản là xây dựng các mối quan hệ tốt hơn, hãy bắt đầu bằng việc lắng nghe thực sự – như những gì chuyên gia Lê Anh Phước đã thực hiện và chia sẻ.
LIÊN HỆ
Đăng ký đào tạo hoặc nhận tư vấn tại: Bách Khoa Marketing hoặc Alphalife Việt Nam
Hotline: 0961 346 598 hoặc 092 6712 111
Fanpage: Anh Phước HR
Gmail: anhphuochr@gmail.com
Linkedln: Lê Anh Phước